Bessa co to jest i co oznacza?

Osoby, które zaczynają interesować się rynkami finansowymi i inwestycjami, nie zawsze potrafią odnaleźć się wśród fachowej terminologii. Gdy widzą długofalowe spadki, zadają pytania typu, co oznacza słowo bessa? Jak długo trwa bessa? Dlatego warto wcześniej poznać podstawowe słownictwo i definicje. Odpowiednie nazewnictwo ułatwia poruszanie się po rynkach kapitałowych i umożliwia prawidłowe operowanie pojęciami.

Przykładowo zdobyta z tego artykułu wiedza, pozwoli odróżnić bessę od silnej korekty notowań. Bez problemu udzielać trafnych wyjaśnień osobom początkującym na rynku oraz podnieść merytoryczność dyskusji. Ponieważ prędzej czy później spotkasz się z sytuacjami na rynku określanymi jako rynek niedźwiedzia, zapaść, bessa na giełdzie, w gospodarce, na rynku obligacji, surowców, GPW. Dlatego dokładne znaczenie słowa bessa powinno być znane każdemu inwestorowi. Niezależnie od doświadczenia i stażu na rynku finansowym.

Rynek niedźwiedzia, czyli bessa. Pexels.com

Co znaczy bessa? Definicja i czas trwania

Definicja bessy nie może być całkowicie jednolita, ponieważ to zjawisko dotyczy wielu aktywów. Słowo bessa oznacza stan rynku, w którym dominują długotrwałe spadki notowań i negatywne nastroje wśród większości inwestorów. Skala zniżek oraz ich czas są różne i zależne od szeregu czynników. Dlatego podam przykład dla giełdy akcji, gdzie spółki są zgrupowane w indeksy. Za bessę uważa się tutaj spadek indeksu o umowną granicę minimum 20% od szczytu hossy. Zwykle zniżki rozłożone są w czasie na okres, co najmniej kilku, a częściej kilkunastu i więcej miesięcy.

Krótsze niż 2-miesięczne „tąpnięcie”, które ma mniejszą wartość od minus 20%, możemy określać jako korektę spadkową w czasie trendu wzrostowego. Bessa jest naturalnym etapem, który pozwala oczyścić rynek z nadmiernej spekulacji. Urealnia wyceny aktywów, które często osiągają zbyt wysokie wartości w czasie hossy.

Bessa na GPW indeks WIG. Źródło: Analizy.pl

Bessa może występować na praktycznie każdym rynku, na którym o cenie decydują podaż i popyt. Zaś inwestorzy dokonują transakcji zakupu i sprzedaży notowanego waloru, ustalając tym samym jego cenę. Czyli na giełdzie akcji, surowców, nieruchomości, złota, kryptowalut i wielu innych dóbr. Zdecydowana przewaga sprzedających nad kupującymi w dłuższym okresie czasu, sprawia, że wycena danego aktywa może wejść w długoterminowy trend spadkowy.

Bessy na rynku nieruchomości 1970 – 2012. OECD

Rynek niedźwiedzia, czyli bear market

Słowo bessa pochodzi z Anglii, gdzie w XVIII wieku używano określenia „bear market”, czyli rynek niedźwiedzia. Określenie to wywodzi się ze sposobu ataku zwierzęcia, które uderza łapą w dół. Analogicznie do spychania wycen aktywów na rynku na niższe poziomy. Podobnie inwestorów oczkujących bessy albo grających na spadki, określa się niedźwiedziami. Zwykle jest to bardzo doświadczona grupa na rynku, która z wysoką skutecznością potrafi przewidzieć nadejście długoterminowej tendencji spadkowej. Posiłkują się w analizach danymi makroekonomicznymi, analizą techniczną, wskaźnikami wyceny aktywów, cyklami gospodarczymi.

Bessa ile trwa?

Jak już wspomniałem, zwykle bessa trwa co najmniej kilka-kilkanaście miesięcy. Choć zdarzają się krótsze krachy oraz wieloletnie okresy zapaści. Liczba czynników mających wpływ na rynki jest tak duża, że tak naprawdę nikt nie potrafi dokładnie określić czasu trwania bessy. Rynek niedźwiedzia na giełdzie akcji jest najczęściej krótszy od rynku byka, czyli hossy. W czasie bessy na giełdzie akcji wyceny spółek spadają dość dynamicznie. Zaś w czasie hossy, wzrost cen jest bardziej powolny i rozłożony w czasie.
Wyceny mogą przez pewien czas znajdować się również w trendzie bocznym, czyli konsolidacji. Gdy większość inwestorów jest niezdecydowana i rynek zastanawia się, który kierunek obrać. Hossa i bessa występują naprzemiennie, nagradzając wysokimi zyskami cierpliwych inwestorów, którzy potrafią wykorzystać te powtarzające się trendy.

Złoto również podlega cyklom bessy i hossy. Mennica Polska

Przyczyny rynku niedźwiedzia

Bessa może zostać wywołana przez wiele czynników, czasami pojedynczych, ale częściej kilku występujących jednocześnie.

Do najpopularniejszych przyczyn bessy możemy zaliczyć:

• Silne spowolnienie rozgrzanej wcześniej zbyt mocno gospodarki, skutkujące spadkiem wycen aktywów. Takich jak akcje, nieruchomości, surowce, gdy niższy popyt powoduje spadek cen. Przykładem może być okres dekoniunktury na rynkach wschodzących w latach 2015 – 2016 r. Postępujący wraz ze spadkami cen surowców i niepokojami politycznymi.
• Pęknięcia baniek spekulacyjnych na rynkach, pompowanych uprzednio przez nieostrożnych i często niedoświadczonych inwestorów. Przykładowo pęknięcie bańki spekulacyjnej na rynku nieruchomości w USA z lat 2006 – 2008 r przerodziło się globalny kryzys finansowy i bessę, powodujące wyprzedaż również na rynkach akcji i surowców.
• Mocny wzrost stóp procentowych, zwłaszcza po ich wcześniejszym obniżeniu. Zacieśnienie polityki pieniężnej zmniejsza wywołany wcześniej nadmierny „apetyt na ryzyko” na rynku. Poprzesz wzrost atrakcyjności lokat i obligacji oraz zwiększenie kosztów obsługi zadłużenia. Wyższe stopy procentowe to większe odsetki od kredytów i pożyczek. W USA w latach 1987 – 1989 FED prawie podwoił wysokość stopy funduszy federalnych z 6% do blisko 10%, walcząc z inflacją. Przyczynił się do bessy i spowolnienia gospodarczego. Co ciekawe bank centralny Stanów Zjednoczonych sam napędzał wcześniej wzrost inflacji silnymi obniżkami głównej stopy referencyjnej.
• Zmiana nastawienia uczestników rynków do wybranych aktywów. Inwestorzy na skutek czynników ryzyka, mody i trendów mogą zniechęcić się do wybranych rynków i sektorów gospodarki. Dobrym przykładem mogą być bessy sektora węgla energetycznego na rynku europejskim. Rynki niedźwiedzia z lat 2011 – 2016 oraz 2018 – 2020, były wspomagane przez modę na nową „zieloną energię”. Doprowadzającą do zmiany polityki klimatycznej Unii Europejskiej.

Węgiel energetyczny na rynku europejskim – okresy bessy. Bankier.pl